Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

Actrius (1997) του Ventura Pons

Έχω δει πολλές ταινίες του Ventura Pons, αλλά καμία δε μου άρεσε, εκτός απ' αυτή. Είναι όμως απ' τις πιο αγαπημένες μου ταινίες, την έχω δει αρκετές φορές και συνεχίζω να την λατρεύω. Αυτό μάλλον έχει να κάνει με το σενάριο και με το παίξιμο των ηθοποιών για τις οποίες γίνεται λόγος στον τίτλο. Γιατί οι «Ηθοποιοί» που είναι διασκευή ενός θεατρικού (E.R.) του Josep Maria Benet i Jornet βασίζεται αποκλειστικά στους διαλόγους -και τους μονολόγους.
Η ιστορία είναι ότι μια απόφοιτος δραματικής σχολής θέλει να κερδίσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια θεατρική παράσταση που θα είναι η πρώτη της. Η παράσταση αφορά τα νεανικά χρόνια της Empar Ribera μιας θρυλικής ηθοποιού που έχει πεθάνει πριν χρόνια. Για να μπει καλύτερα στο πετσί του ρόλου αποφασίζει να πάρει συνέντευξη από τρεις παλιές μαθήτριες της Ριμπέρα, οι οποίες την γνώρισαν τον τελευταίο χρόνο της ζωής της. Από τις τρεις παλιές μαθήτριες η πρώτη, η Γκλόρια έχει γίνει ντίβα του θεάτρου- έχει παίξει σε διάφορα θέατρα του κόσμου και έχει ενσαρκώσει άπειρες τραγικές ηρωίδες. Η δεύτερη, η Ασούμπτα άρχισε την καριέρα της στο ελαφρύ θέατρο, ήταν συνδικαλίστρια, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει γίνει δημοφιλής και πλούσια από τη συμμετοχή της στην τηλεόραση. Η τρίτη η Μαρία δεν παίζει πλέον, απλά ντουμπλάρει φωνές, ταπεινό (και ελεεινό) επάγγελμα. Και οι τρεις έχουν μια διαφορετική εκδοχή για τα γεγονότα τον τελευταίο χρόνο της ζωής της δασκάλας τους, αλλά κυρίως έχουν διαφορετική αντίληψη για τη ζωή, την τέχνη, τον εαυτό τους.
Η αντίληψη αυτή φαίνεται καλύτερα στην ερμηνεία από τις τρεις γυναίκες του μύθου της Ιφιγένειας, που είναι και ένα από τα σημαντικότερα μοτίβα της ταινίας και συμβολίζει τη «θυσία του ηθοποιού για την τέχνη του». Η Γκλόρια βλέπει την Ιφιγένεια σαν την απόλυτη ηρωίδα που θυσιάζεται για υψηλά ιδανικά, η Ασσούμπτα την βλέπει σαν θύμα, ενώ για τη Μαρία οι δραματικοί μονόλογοι της Ιφιγένειας είναι απλά μεγάλα λόγια και δεν έχουν αξία, τη στιγμή που η ηρωίδα τελικά δεν πέθανε αλλά έγινε ιέρεια που σκοτώνει κάθε ξένο που πλησιάζει.

Ένας ύμνος αγάπης και μίσους για το θέατρο, μαθήματα ηθοποιίας από τρεις «μεγάλες κυρίες» της τέχνης, μια μοντέρνα διασκευή ενός αρχαίου μύθου, το κλασικό τρικ με τις πολλαπλές εκδοχές ενός γεγονότος, μια ταινία μόνο με γυναίκες φτιαγμένη μόνο από άντρες- η ταινία αυτή είναι πολύ πιο πολύπλοκη απ' όσο φαίνεται, και θα μπορούσα να την αναλύω για ώρες.

Ενδιαφέρον είναι ότι εκτός από τις τέσσερις πρωταγωνίστριες, όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι που εμφανίζονται, οι κομπάρσοι δηλαδή, είναι γυναίκες. Στη διάρκεια της ταινίας τρεις από τις τέσσερις ηθοποιούς διαβάζουν από την Ιφιγένεια του Ευριπίδη σε καταλανική μετάφραση. Η τελευταία φράση της Ιφιγένειας πριν θυσιαστεί «adéu llum que jo estimava» (χαῖρέ μοι, φίλον φάος) είναι και η φράση με την οποία αποχωρούν οι δυο ηθοποιοί από το θέατρο στο τέλος.



Οι ηθοποιοί


Glòria Marc (Núria Espert) Η Γκλόρια πιστεύει ότι το θέατρο είναι μια ανώτερη τέχνη και λέει όλες τις ψωνίστικες αηδίες που ακούς από ντίβες της «ποιοτικής», «κλασσικής» τέχνης. Η ζωή της είναι κι αυτή γεμάτη με συγκινήσεις και με κάποιες τραγικές στιγμές. Έχει γνωρίσει σπουδαίους ανθρώπους, έχει ζήσει αντισυμβατικούς έρωτες κτλ.


Assumpta Roca (Rosa Maria Sardà) Η Ασούμπτα έχει μια πιο κυνική και χυδαία άποψη για τη ζωή και την τέχνη. Η ζωή της είναι πιο συμβατική, δεν έχει ταξιδέψει, ζει με τον άπιστο σύζυγό της και την κόρη της, πιστεύει ότι το θέατρο πρέπει να είναι κοντά στον «απλό λαϊκό άνθρωπο» αλλά παράλληλα ζηλεύει την Γκλόρια. Ίσως είναι ο πιο ενδιαφέρον χαρακτήρας και η Σαρδά παίζει πολύ καλά.

Maria Caminal (Anna Lizaran) Η Μαρία είναι φιλική και προσγειωμένη και αρχικά φαίνεται ο πιο συμπαθητικός χαρακτήρας. Η νεαρή ηθοποιός της μιλάει κατευθείαν στον ενικό, είναι πολύ γήινη, μιλάει χωρίς στόμφο. Έχει όμως κι αυτή ένα είδος κυνισμού για τη ζωή, αντίθετα με τις φίλες της δε δραματοποιεί τις καταστάσεις, αλλά τις απομυθοποιεί. Νιώθει πικρία που δε διάλεξε ή δεν τόλμησε να ασχοληθεί κι αυτή με το σκληρό κόσμο του θεάτρου.


Η ηθοποιός χωρίς όνομα (Mercè Pons) Η επίδοξη ηθοποιός δεν έχει ακόμα όνομα, και δε μαθαίνουμε πολλά γι' αυτή, εκτός απ' το ότι είναι φιλόδοξη, είναι κι αυτή φτιαγμένη απ' την ίδια «πάστα του ηθοποιού»







Την ταινία μπορεί να την βρει κανείς νόμιμα και με αγγλικούς και γαλλικούς υπότιτλους στη βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου Θερβάντες στην Αθήνα. Γενικά αν κάποιος ενδιαφέρεται για ισπανικό κινηματογράφο πέρα από Αλμοδόβαρ και σία, ή ακόμα καλύτερα για ισπανική και ισπανόφωνη λογοτεχνία, για μουσική, ή γενικότερα για τον ισπανόφωνο κόσμο, αυτή η βιβλιοθήκη είναι θησαυρός. Αφήνω και δυο λινκ:
http://bibliotecacervantesatenas.wordpress.com/http://atenas.cervantes.es/gr/library_spanish/library_spanish.htm
Επίσης, όλο και κάτι βρίσκεις για την Καταλωνία και τις άλλες (ας πούμε) αυτόνομες Ισπανίες. 



Δεν υπάρχουν σχόλια: